FEMINIST MARKETING / FEMİNİST PAZARLAMA
Feminist pazarlama, kadın haklarını gözeterek
kadının ilgi alanlarını ve psikolojik eğilimlerini öne çıkaran yeni bir akım[1].
Pazarlama teorileri ile feminizm arasındaki ilişki 1990’larda hız
kazandı. Kadının sosyal ve politik ko-numu erkek egemen toplumlarda güçlendikçe
klasik pazarlama teorilerinin rengi de zaman içinde değişti, pembeleşti.
Antropoloji, edebiyat, psikoloji, sosyoloji ve
tarih felsefesinde kadının yeri konusunda yıllar içinde yaşanan değişmeler
pazarlama için de söz ko-nusu[2].
Feminist anlayış önce iletişim ve reklam
dünyasına girdi, son dönemlerde pazarlama teorilerine konu olmaya başladı.
Gelecekte karar vericilerin ço-ğu, erkek olsun, kadın olsun, feminist bakış açısıyla tüketim
yönelimi gösterecek, feminizm dalgasını dikkate almayan markalar ve şirketlerin
çoğu pazar kaybedecek.
Feminizmi seçkinci ve entelektüel bakış açısıyla
yorumlamak feminist pazarlamayı tam yansıtmıyor. Feminist pazarlama derken,
aklı sürekli seks dürtüleriyle afyonlanmamış, aklı ve algıyı
yönlendiren, inovatif kavramları içselleştirmiş bir toplum kesimi
kastediliyor.
Feminist pazarlama yaklaşımı bir cinsiyet
pazarlaması değil, bir akıma yakıştırılan ad. Feminist pazarlama sayesinde kadınlar reklamlara çıkan birer
cinsel motif olmaktan sıyrılıp, psikolojik tutumların yönlendirilmesi konusunda
karar verici pozisyonlara gelebilecekler.
Feminist pazarlama deyince feminizmi
literatürdeki niteliğiyle sadece kadınlara özgürlük olarak anlamanın ötesine geçmek
gerekiyor.
Sözlük tanımlarıyla feminizm, kadın haklarının
siyasal, sosyal ve ekonomik açıdan erkeklerle eşitliğini savunan
bir akım. Öyle algılansalar da, feministler erkek nefretini değil eşitsizlik
nefretini öne çıkarıyorlar.
Feminizm şimdilerde üçüncü dalgasını yaşıyor[3].
Ondokuzuncu yüzyılın sonu, yirminci yüzyılın başında hakim olan
birinci dalgada, hakların kullanılması bakımından kadın er-kek eşitliği
mücadelesi yaşandı. 1990’lara kadar süren ikinci dalgada feminizm, kadınların özgürlüğü üzerinde
yürüdü. Üçüncü dalga feminizm ise, kadınların çok renkli, çok etnisiteli, çok
uluslu, çok dinli, çok kültürlü arkaplanlara sahip olduğunu kabul eder.
Feminist pazarlama, Pazarlama eğitimlerine
de konu oldu. “Pink Marketing” adıyla sunulan seçimlik bir dersin müfredatı[4],
feminist pazarlamanın amacı, kapsamı, içeriği, özellikleri, eğitim
yöntemi ve uygulamaya yansımaları hakkında daha ayrıntılı bilgiler verebilir.
Feminist teori, cinsiyetçiliği toplumsal
bir egemenlik biçimi olarak değerlendirir ve “toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin” doğasını
anlamayı amaçlaya-rak, varsa eğer bu sisteme karşı mücadele etmeyi benimser[5].
Feminist pazarlama, cinsiyet farklılığı yerine tüketimde bilişsel gelişim ve
sosyalleşmeyi hedef alıyor.
[1] Nur Demirok, Para, s.448.
[2] Pazarlama ve Feminizmin geçmişi, günümüzdeki durumu ve geleceği
hakkında bir yazı için bakınız: http://tinyurl.com/lrcpbmu
[3] http://tinyurl.com/k2oktlx,
26.11.2013
[4] http://tinyurl.com/kg9vage
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder