Eşeğin Aklına Karpuz Kabuğu Düşürmek
Pazarlamanın ne olduğunu ve nasıl çalıştığını bi anlat diyenlere, “Eşeğin aklına karpuz kabuğu getirmektir” diyorum. “Biyomimik Pazarlama” diye bir şey varmış. Canlılar âleminde, doğada olup bitenlerden ders ve ilham alıp, pazarlamada daha etkili olabilmenin yollarını ifade ediyormuş.
Bilim ve teknoloji, oldum olası, tabiatı ve canlıları inceliyor, taklide çalışıyor. Belgesellere de yansıyan doğa araştırmaları sonunda bilim adamları ve arkasından iş dünyası, pazara yeni yeni ürünler ve uygulamalar sürüyorlar.
Akıllı pazarlamacılar, tabiattaki canlıları, varlıkları, şekilleri, sembolleri, imajları yakından inceliyor, bunları ürün ve işlerine yansıtmak, insan davranışlarını anlamak ve tahmin etmek için ve mesajlarını kitlelere iletebilmek için yeni yollar arıyorlar.
Pazarlama, hayvanlar âleminden hem görsel, hem mecâzî, hem de fonksiyonel bakımdan yararlanıyor.
Volkswagen’in efsanevi tosbağa (kaplumbağa) modeli hepsine bir örnek. Müşterilerin toplu davranışlarını anlamak ve onları etkilemek için, karınca ve arılardan, kuşlardan ve balıklardan, koyunlardan ve öküzlerden ilham alarak, sosyal medya dünyasına ulaşmak da başka bir örnek. Facebook’tan Twitter’a, mağazadaki hareketlere etkileşmelerin şifreleri doğayı yakından tanıdıkça daha kolay çözülüyor...Twitter logosu olan civciv bile bir biyomimik pazarlama örneği. Viral pazarlamanın virüsler dünyasından nice ilhamlar aldığını eklemeye lüzum var mı?
Hayvanların değişik türleriyle zihinlerde ve kültürlerdeki yerleşik algıları, temsil ettikleri sembolik özellikler de pazarlamacılar tarafından hem ürünlerini hem de mesajlarını geliştirmede bol bol kullanılıyor. Firmaların ürünlerine kazandırmak istedikleri özellikleri en iyi yansıtan hayvan figürleri ve sembollerine dair örnekler o kadar çok ki... Çizgi roman kahramanlarının çoğunun hayvanlar ve canlılar âleminden alındığını da dikkatinize sunarız. Eşeğiyle, köpeğiyle, tavuğuyla (aslında horoz demeleri lazımdı) Garanti reklamlarındaki Bremen Mızıkacılarını da...
Bu vesileyle, birer biyomimik pazarlama (eşeğin aklına karpuz kabuğu getirmek?) metaforu olarak, “At binicisine göre kişner”; “Eşeğinden alamayan hıncını semerinden çıkarır” sözlerini de şuraya not düşelim.
Ve ilgilenip araştırmaya devam edelim. Bakalım daha nelerle karşılaşacağız?
